Informacja zbiorcza o wynikach kontroli planowej w zakresie znakowania produktów oferowanych luzem oraz jakości handlowej paczkowanej bułki tartej I kw 2023 r.

Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Szczecinie

Numer sprawy KO.8221.69.2023 z dnia 12 kwietnia 2023 r

Informacja zbiorcza o wynikach kontroli planowej w zakresie znakowania produktów oferowanych luzem oraz jakości handlowej paczkowanej bułki tartej

 I kwartał 2023 rok

1. Zakres kontroli

Skontrolowano łącznie 7 podmiotów na etapie sprzedaży detalicznej konsumentowi finalnemu i we wszystkich sklepach stwierdzono nieprawidłowości (co stanowi 100% skontrolowanych podmiotów).

Łącznie kontrolą objęto 32 partie produktów o łącznej masie 66,905 kg, w tym 25 partii oferowanych luzemo łącznej masie 45,205 kg oraz 7 partii paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 21,7 kg w zakresie:

• cech organoleptycznych– 2 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 5,6 kg,
• parametrów fizykochemicznych – 4 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 11,7 kg,
• znakowania - 32 partie produktów o łącznej masie 66,905 kg, w tym 25 partii oferowanych luzem o łącznej masie 45,205 kg oraz 7 partii paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 21,7kg. 

z czego zakwestionowano łącznie 20 partii produktów (tj. 62,5 % partii) o łącznej masie 34,325 kg, w tym 17 partii oferowanych luzem o łącznej masie 25,625 kg oraz 3 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 8,7 kg w zakresie:

• parametrów fizykochemicznych - 2 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 8,7 kg,
• znakowania - 19 partii produktów o łącznej masie 31,125 kg w tym 17 partii oferowanych luzem o łącznej masie 26,625 kg oraz 2 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 5,5 kg (1 partia bułki tartej o masie 2,5 kg kwestionowana była zarówno w zakresie parametrów fizykochemicznych jak i znakowania).

2. Wyniki kontroli

Ogółem na etapie sprzedaży detalicznej zbadano 25 partii oferowanych luzem o łącznej masie 45,205 kg, w tym:

• 9 partii pieczywa pszennego o łącznej masie 11,285 kg
• 1 partia pieczywa żytniego o łącznej masie 2,8 kg,
• 5 partii pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o łącznej masie 15,12 kg,
• 2 partie pieczywa mieszanego (żytnio-pszennego) o masie 10,5 kg
• 4 partie pieczywa półcukierniczego z nadzieniem o łącznej masie 1,66 kg
• 4 partie pieczywa półcukierniczego bez nadzienia o łącznej masie 3,84 kg,

z czego zakwestionowano 17 partii  oferowanych luzem o łącznej masie 25,625 kg, w tym:

• 7 partii pieczywa pszennego o łącznej masie 6,845 kg ( w zakresie oznakowania
• 3 partie pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o łącznej masie 13,7 kg (1 partia o masie 1,5 kg w zakresie oznakowania oraz 2 partie o łącznej masie 12,2 kg zarównow zakresie przeważenia jak i oznakowania),

• 3 partie pieczywa półcukierniczego z nadzieniem o łącznej masie 1,24 kg (w zakresie oznakowania),
• 4 partie pieczywa półcukierniczego bez nadzienia o łącznej masie 3,84 kg, (w zakresie oznakowania).

Ponadto na etapie sprzedaży zbadano 7 partii paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 21,7 kg,  z czego zakwestionowano 3 partie o łącznej masie 8,7 kg, w tym:

• 1 partię bułki tartej o masie 2,5 kg w zakresie parametrów fizykochemicznych i oznakowania,
• 1 partię bułki tartej o masie 3,2 kg w zakresie parametrów fizykochemicznych,
• 1 partię bułki tartej o masie 3 kg w zakresie oznakowania.

 

2.1. Cechy organoleptyczne

Kontrolą objęto 2 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 5,6 kg, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

2.2. Parametry fizykochemiczne

Kontrolą objęto 4 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 11,7 kg, z czego zakwestionowano 2 partie o łącznej masie 5,7 kg, w 2 przypadkach w zakresie zawartości cukrów i chlorku sodu oraz w 1 przypadku w zakresie zawartości tłuszczu tj.:

5. Bułka tarta 500 g nie spełnia wymagańdla wartośco odżywczej zawartych w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych  w Wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25.11.2011 r. pod względem zawartości:

• tłuszczu  - oznaczono na poziomie 3,1 [%] przy deklarowanej wartości odżywczej zawartej w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w Wytycznych (…) 5,0  g/100g ± 1,5 g/100 g,
• cukrów - oznaczono na poziomie 2,9 [%] przy deklarowanej wartości odżywczej zawartej w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w Wytycznych (…) 6,0  g/100g ± 2 g/100 g,
• chlorku sodu - oznaczono na poziomie 1,8 [%] przy deklarowanej wartości odżywczej zawartej w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w Wytycznych (…) jw. 1,3  g/100g ± 20 %;

 

5. Bułka tarta 400g - nie spełnia wymagań dla wartości odżywczej zawartych w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w Wytycznych dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25.11.2011 r., pod względem zawartości:

• cukrów oznaczono na poziomie 5,1 [%] przy deklarowanej wartości odżywczej zawartej w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w Wytycznych (…) 0,2  g/100g ± 2 g/100 g.

• chlorku sodu  oznaczono na poziomie 1,77 [%] przy deklarowanej wartości odżywczej zawartej w oznakowaniu produktu, po uwzględnieniu tolerancji określonych w wytycznych (…) 1,3  g/100g ± 20 %
  3. Znakowanie

Kontrolą objęto 25 partii produktów oferowanych luzem o łącznej masie 45,205 kg oraz 7 partii  paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 21,7 kg, z czego zakwestionowano 17 partii produktów oferowanych luzem o łącznej masie 25,625 kg, w tym:

• 7 partii pieczywa pszennego o łącznej masie 6,845 kg,

• 3 partie pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o łącznej masie 13,7 kg, 
• 3 partie  pieczywa półcukierniczego z nadzieniem o łącznej masie 1,24 kg,
• 4 partie pieczywa półcukierniczego bez nadzienia o łącznej masie 3,84 kg,

oraz 2 partie paczkowanej bułki tartej o łącznej masie 5,5 kg.

Stwierdzono brak w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego produktu lub w inny

sposób, w miejscu dostępnym dla konsumenta prezentacji informacji wynikających z przepisów dotyczących produktów luzem:

5. pieczywo pszenne

• rozbieżności w nazwie pieczywa. W skoroszycie dostępnym dla konsumenta finalnego gdzie znajdowały się informacje o składzie i nazwie produktu podano nazwę „Bułka zwykła” natomiast na wywieszce cenowej kontrolowane pieczywo występuje pod nazwą „Bułka mała”, ponadto w okazanym dokumencie dostawy kontrolowane pieczywo nosi nazwę ” Bułka zwykła Poznańska” (1 partia),
• w miejscu dostępnym dla konsumenta finalnego nie podano nazwy opisowej pieczywa (1 partia),
• brak nazwy producenta (1 partia) oraz w miejscu dostępnym dla konsumenta finalnego, tj. na wywieszce  oraz w skoroszycie  pod nazwą: „Składy na pieczywo” podano błędną nazwę producenta (1 partia),
• brak masy jednostkowej produktu (4 partie),
• nie podkreślono za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego go od reszty substancji lub produktu mogącego powodować alergie lub reakcje nietolerancji, tj.: mąki pszennej (6 partii),
• niepoprawne sformułowanie poprzedzające wykaz składników produktu, podano „skład” zamiast „ składniki” (2 partie),
• brak wykazu pozostałych składników, które znajdują się w produkcie gotowym, a mianowicie: podano „ inne składniki zgodnie z recepturą” (1 partia),
• nie podanie przy składniku złożonym tj. margarynie wykazu jego składników (3 partie),
• pominięto wodę w wykazie składników, niezgodnie z zasadą pomijania komponentów w wykazie składników (1 partia),
• wykaz składników nie podano w kolejności malejącej (1 partia);

5. pieczywo mieszane (pszenno – żytnie)

• brak nazwy producenta oraz błędną nazwę producenta (2 partie),
• nie podano nazwy opisowej pieczywa, która wraz z brakiem wykazu składników, uniemożliwiała identyfikację rodzaju pieczywa i proporcji mąk użytych do jego produkcji (1 partia),
• w miejscu dostępnym dla konsumenta finalnego nie podano:(wykazu składników, który uwzględniałby także wykaz zawartych substancji lub produktów mogących powodować alergie lub reakcje nietolerancji (1 partia),nie podkreślano za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji w przypadku mąki pszennej, mąki żytniej i składnika występującego w produkcie złożonym- zakwasie żytnim 1 partia,nie podanie rodzaju mąki „pszenna” w przypadku mąki graham (1 partia),pominięto wodę w wykazie składników, niezgodne z zasadą pomijania komponentów w wykazie składników (1 partia),wykaz składników poprzedzono wyrazem „skład” zamiast „składniki” (1 partia),wykaz składników nie podano w kolejności malejącej ( 1 partia),nie podanie w przypadku składnika złożonego „zakwas żytni” wykazu składników (1 partia),
• w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu. W wykazie składników dla konsumenta finalnego wskazano: „Składniki: (mąka PSZENNA 49%, ŻYTNIA 11%), woda, słonecznik, SOJA, siemię lniane, drożdże, sól, słód JĘCZMIENNY”. Natomiast w wykazie składników znajdujących się na etykiecie opakowania zbiorczego wskazano: „Składniki: mąka (PSZENNA 60%, ŻYTNIA 12%), woda, nasiona słonecznika, nasiona SOI, drożdże, sól, siemię lniane, ekstrakt ze słodu JĘCZMIENNEGO (słód JĘCZMIENNY, woda), mąka z prażonego słodu PSZENNEGO, środek do przetwarzania mąki: kwas askorbinowy”. Rozbieżności polegały na różnicy w zawartości procentowej mąk użytych do wytworzenia produktu, ponadto w wykazie składników udostępnionych dla konsumenta finalnego nie podano dwóch składników, które podano na opakowaniu zbiorczym tj. mąka z prażonego słodu PSZENNEGO, środek do przetwarzania mąki: kwas askorbinowy (1 partia),
• brak masy jednostkowej (1 partia),
• na wywieszce i w informacji dla konsumenta finalnego (w wykazie składników) podano masę jednostkową pieczywa 80 g podczas, gdy producent na opakowaniu tego pieczywa zadeklarował masę netto pojedynczej sztuki produktu po wypieku 72 g (1 partia);

5. pieczywo półcukiernicze bez nadzienia

• nie podano nazwy producenta pieczywa na wywieszce lub w innym miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi (4 partie),
• nie podano wykazu składników (1 partia) oraz podano nieprawidłowy wykaz składników (pominięto wodę w wykazie składników, wykaz składników poprzedzono wyrazem „ skład” zamiast „składniki”, wykaz składników nie podano w kolejności malejącej, nie podano w przypadku składnika złożonego „margaryny” wykazu składników) (1 partia),
• nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji w przypadku mąki pszennej, jaj, śmietany (1 partia);

5. pieczywo półcukiernicze z nadzieniem

• podanie niepełnej nazwy wyrobu piekarskiego (3 partie),
• na wywieszce lub w innym miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi nie podano nazwy producenta pieczywa (1 partia),
• nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji (1 partia),
• niepoprawne sformułowanie poprzedzające wykaz składników produktu, podano „skład”, winno być: „składniki” (3 partie),
• nie podanie w przypadku składników złożonych (3 partie),
• wykaz składników nie podano w kolejności malejącej (1 partia),
• pominięto wodę w wykazie składników, niezgodnie z zasadą pomijania komponentów w wykazie składników (1 partia).

W przypadku bułki tartej stwierdzono:

• brak jednostki miary w tabeli przy wartościach odżywczych  (1 partia),
• informacje o produkcie występowały „podwójnie”. Naklejka służąca do zabezpieczania opakowania przed otwarciem opatrzona była informacjami na temat produktu, jak również nadruk bezpośrednio na opakowaniu, ponadto informacje te były rozbieżne, a mianowicie: Składniki bułki tartej na naklejce zamykającej opakowanie zawierają „mąkę pszenną”, „środek do przetwarzania mąki: kwas askorbinowy”, „drożdże”, „sól „i „cukier”. Natomiast informacje nadrukowane na opakowaniu zawierają tylko: ,,mąkę pszenną”, „drożdże”, „sól” oraz „wodę” (1 partia),
• nazwa ulicy podana została w formie kodowanej (1 partia),
• nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego od reszty, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła nazwy substancji powodującej reakcje alergiczne w wykazie składników tj.:  mąka pszenna (1 partia).

3. Identyfikowalność towarów i źródła ich pochodzenia

W trakcie przeprowadzonych kontroli kontrolowani przedsiębiorcy okazali niezbędne dokumenty pozwalające na identyfikację dostawców i produktów. W badanym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono.

4. Aktualność minimalnych okresów przechowywania

Sprawdzono aktualność dat minimalnej trwałości do spożycia/terminy przydatności do spożycia oferowanych do sprzedaży produktów ofrowanych luzem oraz paczkowanej bułki tartej, nie stwierdzając w badanym zakresie nieprawidłowości.

5. Podawanie masy netto produktu i kontrola przyrządów pomiarowych

Podczas kontroli pieczywa sprawdzono prawidłowość podawania masy jednostkowej. Zbadano łącznie 17 partii pieczywa  o łącznej masie 39,705 kg, w tym:

• 9 partii pieczywa pszennego o łącznej masie 11,285 kg,
• 1 partia pieczywa żytniego o łącznej masie 2,8 kg,
• 5 partii pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o łącznej masie 15,12 kg,
• 2 partie pieczywa mieszanego (żytnio-pszennego) o masie 10,5 kg,

z czego nieprawidłowości stwierdzono  w przypadku 5 partii  pieczywa o łącznej masie 3,15 kg, w tym:

• przy 4 partiach pieczywa pszennego o łącznej masie 1,15 kg brak było uwidocznienia masy jednostkowej produktu,
• przy 1 partii pieczywa pszennego mieszanego (pszenno-żytniego)  o masie 2 kg, na wywieszce i w informacji dla konsumenta finalnego (w wykazie składników) podano masę jednostkową pieczywa 80 g podczas, gdy producent na opakowaniu tego pieczywa zadeklarował masę netto pojedynczej sztuki produktu po wypieku 72 g.

Ponadto dokonano przeważenia 5 partii pieczywa o łącznej masie 20,64 kg, w tym:

• 3 partie pieczywa pszennego o łącznej masie 8,44 kg,
• 2 partie pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o łącznej masie 12,2 kg,

z czego zakwestionowano 1 partię pieczywa mieszanego (pszenno-żytniego) o  masie 2 kg z uwagi na zaniżoną masę bułek. Stwierdzono pomiary: 76,0 g, 81,3 g, 81,1 g, 81,3 g, 72,8 g, 80,6 g, 75,6 g, 79,3 g, 75,0 g, 77,9 g, 75,4 g, 79,2 g, 83,2 g, podczas, gdy deklarowano wagę 80g. Przeważenia dokonano na służbowym urządzeniu pomiarowym z ważną cechą kontroli metrologicznej.

U wszystkich przedsiębiorców dokonano sprawdzenia wykonania przez przedsiębiorcę obowiązków w zakresie poddania prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych stosowanych w obrocie. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono.

6. Właściwe warunki przechowywania

W kontrolowanych podmiotach warunki składowania produktów oferowanych luzem oraz paczkowanej bułki tartej zapewniały zachowanie ich właściwej jakości handlowej. Stan kontrolowanych pomieszczeń nie budził zastrzeżeń.

7. Obowiązek znakowania w języku polskim

Wszystkie zbadane produkty oferowane luzem oraz paczkowana bułka tarta były oznakowane w języku polskim.

8. Znakowanie produktów jako „wolne od GMO” oraz żywności genetyczne zmodyfikowanej GMO.

Poddane kontroli partie produktów oferowanych luzem oraz paczkowanej bułki tartej nie posiadały oznakowania jako wolnych od GMO oraz jako żywności genetycznie zmodyfikowanej.

9. Produkty ekologiczne i produkty oznaczone chronioną nazwą pochodzenia, chronionym oznaczeniem geograficznym lub gwarantowaną tradycyjną specjalnością

W kontrolowanych placówkach nie stwierdzono produktów oferowanych luzem oraz paczkowanej bułki tartej znakowanych z powołaniem na rolnictwo ekologiczne oraz posiadających oznaczenia ChNP, ChOG, GTS.

10. Inne zagadnienia

Kontrolowani przedsiębiorcy, którzy wprowadzali do obrotu żywność na etapie sprzedaży detalicznej, nie podlegali obowiązkowi wynikającemu z art. 12 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Jednakże ustalono w trakcie kontroli, że przedsiębiorca S. Z.  rozpoczęła wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie produkcji od dnia 02.12.2020 r. i nie dopełniła obowiązku zgłoszenia podjęcia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania i obrotu do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby zgłaszającego, tj. do Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Szczecinie. W związku z powyższym na osobę odpowiedzialną nałożono mandat karny kredytowany w wysokości 250,00 zł. za wykroczenie z art. 40 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej (Dz. U. z 2022 poz. 1688 ze zm.).

11. Zastosowane sankcje

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wojewódzki inspektor JHARS w Szczecinie:

• na osobę odpowiedzialną nałożył  mandat karny w kwocie 250 złotych za wykroczenie z art. 40 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej.
• wszczął 5 postępowań administracyjnych z ustawy o jakości artykułów rolno-spożywczych zmierzających do wymierzenia kary pieniężnej z niewłaściwą jakość,
• wszczął 1 postepowanie administracyjne z ustawy o jakości artykułów rolno-spożywczych zmierzające do wymierzenia kary pieniężnej, w związku z wprowadzeniem do obrotu artykułów rolno – spożywczych zafałszowanych,
• wydał 1 decyzję wymierzającą karę pieniężną w łącznej kwocie 700,00 zł w związku z wprowadzeniem do obrotu artykułu rolno – spożywczego niespełniającego wymagań jakości handlowej,
• skierował 3 zalecenia pokontrolne do przedsiębiorcy wzywające do usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości.

Ponadto

• zostaną skierowane 4 zalecenia pokontrolne do przedsiębiorców wzywające do usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości.